Układ kierowniczy to jeden z najbardziej awaryjnych elementów pojazdu, a równocześnie jeden z tych najważniejszych, gdyby nie on, nie byłbyś w stanie ustalić toru jazdy samochodu. A od jego sprawności zależy bezpieczeństwo użytkownika.
Układ kierowniczy jest bardzo podatny na uszkodzenia. Negatywny wpływ mają na niego nierówności na drodze, dziury w jezdni, zmiany temperatur czy wilgotności.
Do jego głównych elementów należy kolumna kierownicza, przekładnia oraz mechanizm zwrotniczy. Kolumna to dwuczęściowy wał, który biegnie od kierownicy do komory silnika, gdzie łączy się z przekładnią kierowniczą. Jest dwuczęściowa, gdyż w momencie uderzenia czołowego, wał ulega złamaniu, co ma chronić kierowcę przed kontaktem z metalowym elementem wypychającym na niego kierownicę. Przekładnia kierownicza to najczęściej maglownica, montowana w autach z napędem na przednią oś, położona poziomo względem kolumny, a także przekładanie globoidalne, ślimakowe i śrubowo – kulkowe, stosowane w autach z napędem na tylna oś. Z kolei mechanizm zwrotniczy to elementy łączące koła kierowane z przekładnią. Końcówki łączą się z drążkami kierowniczymi, odpowiedzialnymi za położenie zwrotnic i kół pojazdu. Oczywiście są jeszcze inne typy mechanizmów, ale rzadziej stosowane. Do sprawnie działającego układu kierowniczego należy jeszcze jakby dołączyć sprawne hamulce, bo tylko oba te układy zapewniają bezpieczeństwo jazdy.
Innym elementem układu kierowniczego jest mechanizm wspomagania, mający ułatwiać skręcanie kół pojazdu. Najczęściej spotyka się tu mechanizm ciśnieniowo – hydrauliczny, elektryczno – hydrauliczny i hydrauliczny. Każdy z nich może się zepsuć, utrudniając w znacznym stopniu korzystanie z auta, ale też zmniejszając bezpieczeństwo jazdy.
Awarie układu kierowniczego z jednej strony są łatwe do diagnozy, z drugiej strony dokładne określenie miejsca i elementu awarii bywa trudne, głównie dlatego, że różne uszkodzenia dają podobne objawy.
szarpanie i drgania kierownicy – zapowietrzenie układu, uszkodzenia pompy wspomagania, poluzowanie paska napędu pompy
nierówne działanie wspomagania i szarpnięcia – niski poziom oleju w zbiorniku, utrata ciśnienia w przewodach, uszkodzenia pompy wspomagania
wolny powrót kół przednich do położenia na wprost – uszkodzona pompa wspomagania, wyrobione lub uszkodzone końcówki drążków kierowniczych, uszkodzenia przegubów kulowych wahacza, niewłaściwie ustawiona geometria kół
luzy na kierownicy – wyrobione drążki kierownicze, źle zamocowane drążki kierownicze, uszkodzenia piasta przedniego koła, zapowietrzenie układu wspomagania
Diagnozować usterki układu kierowniczego jest trudno i dlatego warto to zostawić doświadczonym fachowcom.
Jednym z droższych elementów układu kierowniczego jest maglownica. Na szczęście nie zawsze trzeba kupować nową, czasem wystarczy zregenerować starą lub kupić używaną. Element należy wówczas wymontować, wysłać do zakładu zajmującego się regeneracją. Zdecydowanie obniża to koszty naprawy. Często psuje się również pompa wspomagania, której zdarza się skorodować czy utracić szczelność, a wówczas również nie trzeba jej wymieniać, wystarczy zregenerować.
Należy pamiętać, że po każdej naprawie układu kierowniczego należy koniecznie sprawdzić geometrię kół.